اطلاعات

شایع ترین علت دردهای ستون فقرات درگیری و ناهنجاری های عضلات این ناحیه می باشد.  طبق تحقیقات آماری بیشترین دلیل مراجعه بیماران به پزشک ابتلا به دردهای اسکلتی عضلانی بوده که منشا مایوفشیال دارند. سالانه بین 45% الی 54% افراد جامعه به این نوع درد مبتلا می شوند. تحقیقات داخلی ما نشان می دهد که از سال 1394 حدود 84% از مراجعین مرکز فیزیوتراپی انرژی با تشخیص آسیب مایوفشیال درمان فیزیوتراپی و توانبخشی دریافت نموده اند. علت اصلی درد در بسیاری از افراد که با تشخیص بیرون زدگی و یا پارگی دیسک های بین مهره ای و یا تنگی کانال نخاعی به اشتباه جراحی می شوند دردهای مایوفشیال است. به همین دلیل است که بسیاری از بیماران پس از گذشت مدتی از جراحی ناحیه ستون فقرات خود همچنان از درد و ناتوانی شکایت دارند.

کلمه مایوفشیال ترکیبی از دو کلمه ماسل (عضله) و فشیا (لایه نازک و شفاف پوشاننده ماهیچه ها و ارگان ها) می باشد. به همین دلیل درد مایوفشیال دردی است که از عضلات و یا فشیا منشا گرفته است.

از کجا بدانیم که به درد مایوفشیال مبتلا هستیم؟

علائم دردهای مایوفشیال با توجه به نقاط آسیب دیده بدن و شدت آسیب متفاوت می باشد. هنگام معاینه بیماران معمولا دردی عمیق، بعضا همراه با سوزش و سنگینی که می تواند دائم یا موقتی باشد را توصیف می نمایند. این حالات می تواند همراه با گز گز و مور مور اندام ها، ضعف، خشکی و احساس سردی در نواحی مختلف همراه باشد.  درد مایوفشیال معمولا با استرس، عصبانیت و ناراحتی افزایش یافته و سرما آن را تشدید می کند. همچنین نشستن (مطالعه، صحبت با تلفن، کار با کامپیوتر) و یا ایستادن طولانی ( شستن ظروف، طبخ غذا، استحمام و...) در یک وضعیت شدت این درد را بیشتر می نماید.

گره عضلانی چیست و چگونه بوجود می آید؟

بدن ما از حدود 400 عضله تشکیل شده است که گره عضلانی در هر یک از آنها می تواند بوجود بیاید. گره های عضلانی (نقاط ماشه ای) به رشته های طناب مانندی که در اثر چسبندگی فیبر های عمقی عضلات بوجود می آیند گفته می شوند. این نقاط سفت هنگامی که در بافت عضله لمس می شوند دردناک می باشند. نکته جالب این است که این درد نه تنها در محل لمس بلکه می تواند به نقاط دیگری نیز تیر بکشد. به عنوان مثال لمس گره های عضلانی ناحیه گردن می تواند باعث احساس تیر کشیدن درد به سر، چشم ، فک و یا صورت شود.  یا در برخی موارد درد و بی حسی ارجاعی بعضی از گره های عضلانی ناحیه پشت به دست باعث می شود پزشک به اشتباه با تشخیص آسیب دیسک بین مهره ای ناحیه گردن بیمار را درمان نماید.

گره های عضلانی ممکن است به دلایل مختلفی بوجود بیایند. ضربات مستقیم به بافت، کشیدگی ناگهانی عضلات در ورزش و یا تصادفات، کار کشیدن زیاد از عضله مانند خانه داری، کارهای اداری، کار با کامپیوتر و رانندگی طولانی و فشار های مزمن از این قبیل باعث می شوند تا خون رسانی عضلات مختل شده و مکانیسم انقباض در آنها ناکارآمد شود که در این صورت گره های عضلانی بوجود آمده و عضلات سفت و کوتاه می شوند. این گره ها منشا تولید و ارجاع درد به نواحی مختلف می شوند.

نحوه تشخیص گره های عضلانی چگونه است؟

بدلیل اینکه در بیشتر اوقات درد نقاط در محلی دورتر از عضله آسیب دیده حس می شود تشخیص دردهای مایوفشیال مشکل است. با کسب تاریخچه دقیق از بیمار مانند روند بوجود آمدن درد، عوامل کاهنده و افزاینده درد، زمان احساس درد و ... می توان اطلاعات مفیدی جهت تشخیص نوع آسیب دریافت نمود.  با انجام معاینات بالینی دقیق تر نیز می توان فهمید که آیا اعصاب و یا عروق محیطی نیز در بین عضلات و فشیای آسیب دیده گیر افتاده اند یا خیر. زیرا در این صورت بیمار علاعمی بسیار نزدیک به دردهای با منشا دیسک گزارش می کند. تست های پاراکلینیکی مانند نوار های عصب و عضله، سونوگرافی عضلانی و ام آر آی نیز می تواند در بررسی دردهای پیچیده کمک کننده باشد.  درد های مایوفشیال در بیشتر موارد همراه بیماری های دیگر مانند آرتروز مفصلی، گیر افتادگی های عصب، تنگی کانال نخاعی، میگرن وجود دارند که وجود این بیماری های همراه تشخیص افتراقی آسیب عضله را مشکل تر می نماید. و جالب است بدانید که تحریک گره های عضلانی در شرایط مختلف (کار زیاد، استرس، اختلال هورمونی ورزش نا مناسب) نه تنها باعث افزایش درد عضله آسیب دیده می شود بلکه مشکل همراه (میگرن، آرتروز و ...) را نیز تحریک کرده و درد آن را افزایش می دهد.

با گذراندن دوره های تخصصی درمان و مدیریت دردهای مزمن، متخصصان ما قادر اند عضلات و فشیای آسیب دیده را پس از معاینه دقیق یافته و درمان نمایند.